1
z
1

Obiekt przestrzenny

ID: 1805

Proweniencja

kolekcja Kazimierza Romanowicza - właściciela Galerii Lambert, Francja; kolekcja prywatna, Polska

Wymiar

wys. całkowita: 140 cm; wymiary górnej części: 120 x 20 x 20 cm; wymiary dolnej części podstawy: 40 x 40 x 20 cm

Technika

akryl, drewno, ołówek

Sygnatura

sygn. i dat. na dolnej części: "Winiarski / 1971"

Literatura

„Ryszard Winiarski. Prace z lat 1973-1974” pod redakcją Józefa Grabskiego, IRSA, Kraków 2002.

Datowanie

1971

Obiekt posiada potwierdzenie autentyczności Anny Winiarskiej.

 

 Forma, wymiar pracy oraz czas jej powstania składają się na unikatowość dzieła. Tego rodzaju realizacje Ryszarda Winiarskiego są ewenementem na polskim rynku sztuki, a zarazem przykładem obiektów przestrzennych nawiązujących do architektury. Bożena Kowalska wymienia w tym obszarze działalności artysty m. in. obiekty powstałe w Holandii, w Gorinchem w 1974 roku („Geometria w krajobrazie”). Zaznacza jednocześnie wykorzystywanie przez artystę różnych figur geometrycznych (kuli, walca czy sześcianu). 

Obiekt składający się z dwóch prostokątów, gdzie jeden pełni rolę podstawy, drugi –prostopadle do niego ułożonej kolumny, wypełniony jest modułem czarnych i białych kwadracików, stanowiących charakterystyczny dla Winiarskiego zapis inspirowany rachunkiem prawdopodobieństwa. W procesie tworzenia decydującą rolę dla artysty odgrywały dwa z pozoru wykluczające się czynniki: przypadek i zaprogramowanie (np. rzut monetą decydował czy losowane pole kwadracika ma być koloru czarnego czy białego). Ryszard Winiarski dzięki konsekwentnie rozwijanej pracy twórczej wypracował rozpoznawalny styl malarski. Specyficzny kod, którym się posługiwał opierał się na połączeniu matematyki i sztuki. Wykorzystywał teorię gier czy statystykę, aby jak najpełniej zracjonalizować i zobiektywizować proces, którego efektem były tworzone obiekty. Nie nazywał ich obrazami, ale „obszarami”, „próbami wizualnej reprezentacji układów statystycznych”, co dodatkowo podkreśla naukowe podejście artysty. To zainteresowanie połączeniem racjonalizmu i sztuki wynikało z jednej strony ze studiów na Politechnice Warszawskiej i pogłębiania m. in. wiedzy matematycznej, z drugiej na tendencji w sztuce lat 60., w której dominował obiektywizm i próba łączenia sztuki z naukami ścisłymi. Przedstawiona geometryczna konstrukcja, w swojej formie i klasycznym kontraście czerni i bieli, jest przykładem minimalizmu stosowanych środków wyrazu. Winiarski nie skupiał się na warstwach wizualnych, estetycznych. Realizacje artystyczne nie miały być wynikiem stanów emocjonalnych twórcy. Istotą działania był proces, a nie efekt końcowy. To oryginalne podejście zdobyło uznanie w Polsce i na świecie, a obiekty Ryszarda Winiarskiego obecne są w wielu kolekcjach muzealnych, m. in. w narodowych zbiorach w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie i Poznaniu, w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w New Delhi czy kolekcji McCeory w Nowym Jorku.

Opisywany obiekt pochodzi z 1971 roku, okresu intensywnej pracy artysty nad rozwojem swoich naukowo-artystycznych koncepcji. Zaledwie pięć lat wcześniej Winiarski napisał pracę dyplomową  „Zdarzenie - informacja – obraz”, w której zawarł kluczowe założenia teoretyczne. Realizacje artystyczne powstałe na ich podstawie zaprezentował w tym samym roku na  Sympozjum Artystów Plastyków i Naukowców w Puławach. Lata 70. to również narodziny koncepcji gier, które miały za zadanie uaktywnianie odbiorców sztuki i angażowanie ich w proces twórczy (serie prac pt. „Gry”, wystawa w Galerii Współczesnej w Warszawie w 1972 roku). Co ciekawe, artysta wykonywał również projekty scenograficzne (lata 1967-1977). Do jego dorobku w tym zakresie można zaliczyć m. in. „Makbeta” i „Otello” Szekspira czy „Medeę” Eurypidesa. W 1971 roku artysta uczestniczył w wystawach zbiorowych przykładowo na Międzynarodowym Biennale Sztuki Współczesnej w Sao Paulo, w Sympozjum „Złotego Grona” w Zielonej Górze czy wystawie „Five Polish Painters” w Oslo.

Opis obiektu

na dole tabliczka z napisem: "KAZIMIERZOWI ROMANOWICZOWI / RYSZARD WINIARSKI / WARSZAWA 15.IV.1972"

Dodatkowy opis

Podobne w tej kategorii