Antoni Haska

Antoni Haska był malarzem, grafikiem, rzeźbiarzem, projektantem. Zajmował się również filozofią i poezją, pracował jako pedagog. Działał eksperymentalnie w zakresie działań plastycznych, łącząc je z rozważaniami filozoficznymi. Organizował pokazy sztuki instalacyjnej i happeningi. Badał struktury i systemy funkcjonujące w świecie sztuki. W zakres jego problematyki twórczej wchodziło m. in. malarstwo programowane, obiekty kinestetyczne, układy polisensoryczne czy struktury informacyjne wizualne. Zajmował się tworzeniem kompozycji malarskich w architekturze, zagadnieniami ze sfery wizualnej, pola percepcji, a także kompozycjami monumentalnymi, sztuką analizy formy i znaczeń emocjonalnych.

Edukacja

Haska uczęszczał do gimnazjum humanistycznego, a następnie Liceum Przyrodniczego przy Państwowym Gimnazjum im. Św. Barbary w Chodzieży (lata 1936-1939). W tym czasie utrzymywał się z udzielanych korepetycji. Świadectwo dojrzałości uzyskał w roku 1939. W okresie okupacji został przymusowo skierowany do pracy przez Arbeitsamt. Od 1939 do 1942 pracował jako robotnik rolny w miejscowości Swoboda. W latach 1943-1945 przebywał w majątku Witów, gdzie pracował w Komitecie Folwarcznym. Był studentem Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi w latach 1945-1947. Studiował także na Wydziale Malarstwa krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W okresie studiów aktywnie uczestniczył w działalności Koła Artystycznego, Koła Naukowego. W latach 1949-1950 pełnił funkcję kierownika wydziału szkoleniowego Zarządu Uczelnianego Akademii Sztuk Pięknych. Należał także do Związku Akademickiej Młodzieży Polskiej. Studia artystyczne ukończył w roku 1952. Pracę dyplomową przygotowywał pod opieką prof. Wacława Taranczewskiego.

Kariera naukowa i działalność pedagogiczna

Antoni Haska zajmował się działalnością pedagogiczną przez okres 27 lat. Był znanym i cenionym nauczycielem, propagatorem idei zaangażowania artysty w życie społeczne. Zainicjował ujęcie systemowe w projektowaniu rozwiązań kolorystycznych, wprowadził tematykę z dziedziny humanizacji środowiska pracy, rozwiązań kolorystycznych architektury przemysłowej czy projektowanie barwy produktów przemysłowych. Artysta w swojej pracy zajmował się np. zagadnieniami środowiska pracy czy zagadnieniami doskonalenia narzędzi projektowania. W zakres wymienionych problemów wchodziła m. in. ergonomia wizualna, stanowisko pracy w aspekcie barwy, opracowanie projektu kolorystycznego zakładów pracy czy problem doboru palet barwnych. Antoni Haska wielokrotnie uczestniczył w konferencjach i seminariach naukowych, w tym zagranicznych (np. Moskwie i Budapeszcie), poświęconych m. in. problemom projektowania środowiska wizualnego. Haska pełnił funkcję asystenta w Pracowni Malarstwa Architektonicznego na Wydziale Architektury Wnętrz w latach 1954-1955. Był także kierownikiem sekcji Kół Naukowych i asystenckich. Od 1955 do 1964 roku pracował jako adiunkt w Katedrze Malarstwa Architektonicznego (międzywydziałowym specjalistycznym Studium Form Przemysłowych). W roku 1964 artysta został powołany na stanowisko docenta. W latach 1965-1968 pełnił funkcję kierownika Katedry Barwy Przestrzeni Przemysłowej. Od 1968 do 1971 roku przejął kierownictwo w Katedrze Kształtowania Przestrzeni i Barwy na Wydziale Form Przemysłowych (był jednym ze współtwórców wydziału – pierwszej w kraju szkoły wzornictwa przemysłowego, a w latach 1970-1972 oraz 1972-1975 sprawował urząd dziekana wydziału). Od 1971 do 1981 roku kierował również Katedrą Projektowania Kolorystyki Przemysłowej na Wydziale Form Przemysłowych. Tworzył programy dydaktyczne m. in. dla Wydziału Form Przemysłowych (wprowadził nowe przedmioty nauczania: fizykę barwy i światła, wybrane zagadnienia z psychologii i socjologii pracy, wprowadził ujęcia kompleksowe w projektowaniu rozwiązań kolorystycznych środowiska pracy oraz serii produktów przemysłowych). Organizował kontakty studentów z zakładami pracy. Artysta w latach 1973-1977 był opiekunem Katedry Sztuk Wizualnych. Uczestniczył w pracach Komisji Programowej Wydziałów Projektowania Rady Wyższej Szkolnictwa Artystycznego (w okresie między 1973 a 1975 rokiem był jej członkiem). W roku 1979 artysta został mianowany profesorem nadzwyczajnym Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Antoni Haska pracował na Akademii Sztuk Pięknych do roku 1990. W tym też roku uzyskał tytuł naukowy profesora zwyczajnego. Haska odbył liczne podróże, m. in. do Szwecji, Danii, Francji, Holandii, Austrii, Włoch.

Działalność artystyczna

Dla Antoniego Haski niezwykle ważne było połączenie malarstwa z realizacjami w architekturze i działalnością projektową. Bliska mu była potrzeba humanizacji środowiska pracy, wzbogacenia jego sfery wizualnej. Stąd czerpanie z zagadnień psychologii, socjologii, fizyki barwy i światła, projektowania systemów. W swojej działalności artystycznej starał się przenosić doświadczenia malarskie w sferę kształtowania otoczenia człowieka. Haska jako malarz i grafik uczestniczył w wielu wystawach krajowych i zagranicznych, niejednokrotnie uzyskując nagrody i wyróżnienia za swoją pracę. Antoni Haska zajmował się malarstwem ściennym. Opracował projekt kolorystyczny osiedla w Czeladzi, uczestniczył w generalnym projekcie kolorystycznym starego rynku w Poznaniu, zrealizował projekt kina „Bajka” w Kielcach (w tym kolorystykę wnętrza, malarstwo, kotary) oraz kina „Młoda Gwardia” w Krakowie.

Działalność społeczna

Antoni Haska aktywnie uczestniczył w pracach społecznych zarówno na terenie Akademii Sztuk Pięknych, jak i poza nią. Działał w ramach Polskiej Akademii Nauk, jako członek Komisji Architektury i Urbanistyki oraz Komisji Ergonomicznej. Współpracował z jednostkami administracyjnymi Krakowa, m. in. z Zarządem Wojewódzkich Spółdzielni Mieszkaniowych, Spółdzielczości, Pracy czy Głównym Plastykiem miasta Krakowa. Przez okres trzech lat (1972-1975) należał do Komisji ds. Prac Artystyczno-Badawczych Akademii Sztuk Pięknych. Pracował również jako członek Komisji Rzeczoznawców Ministerstwa Kultury i Sztuki przy Pracowni Sztuk Plastycznych w Krakowie. Haska należał do Związku Polskich Artystów Plastyków od roku 1946 (pełnił funkcję przewodniczącego Komisji ds. Współpracy ZPAP z Miejskimi Biurami Projektów oraz prezesa Okręgu Krakowskiego przez okres dwóch lat od 1983 roku). Wtedy też rozpoczął samodzielną działalność artystyczną, wykonywał polichromie, uczestniczył w wystawach artystycznych. Po zdelegalizowaniu Związku działał aktywnie w jego strukturach podziemnych i dążył do jego reaktywacji, która nastąpiła w roku 1989. Był jedynym ze współzałożycieli Klubu MARG (obok m. in. Jerzego Panka, Włodzimierza Buczka i Jarosława Sowińskiego). Wchodził także w skład Zarządu ugrupowania i uczestniczył w jej wystawach.

źródło: Wydział Form Przemysłowych - ASP KRAKÓW