Nikifor Krynicki (właśc. Epifaniusz Drowniak)

Ojciec Nikifora był nieznany, matka zaś była głuchoniema i prawdopodobnie nie do końca sprawna fizycznie. Pracowała jedynie dorywczo, zdarzało się, że żebrała pod krynickimi cerkwiami. Artysta wychowywał się w biedzie, często przenosił się z miejsca na miejsce. Wcześnie też został sierotą. Nikifor dorastał w poczuciu odrzucenia, które potęgowane było przez słaby słuch, wadę wymowy i analfabetyzm.

Przez otoczenie postrzegany był jako dziwak, miejscowy żebrak, stale narażony na pogardę czy nawet wyzwiska spotykanych ludzi. Częściowa niepełnosprawność fizyczna nie przeszkodziła mu jednak w odkryciu swojego powołania. Mówi się, że już jako młody chłopak czuł się malarzem i tylko sztuka pozwalała mu realizować siebie i pokazywać swoje emocje.

Do tworzonych obrazów podchodził więc z pełną rzetelnością i zaangażowaniem. To właśnie one tworzone i sprzedawane w centrum turystycznego miasta pozwalały mu utrzymać się przy życiu. Do obrazów dołączał „list proszalny”, w którym tłumaczył swoją trudną sytuację życiową i prosił o wsparcie (nie tylko jedzenie czy pieniądze, ale nawet płótna, które pozwoliłyby mu tworzyć dalej i to obrazy lepszej jakości).

Artysta nie posiadał wykształcenia plastycznego, był malarzem naiwnym, tworzącym z czystego talentu i subiektywnego postrzegania świata. Najpierw został odkryty przez ukraińskiego malarza Romana Turyna, który zabrał obrazy Nikifora do Paryża. Zrobiły tam duże wrażenie, m. in. na Janie Cybisie czy Zygmuncie Waliszewskim. Później wsparcie otrzymał od Elli i Andrzeja Banachów, którzy pomogli mu materialnie, ale też dążyli do wypromowania jego talentu (w roku 1949 odbyła się pierwsza wystawa prac malarza z kolekcji Banachów w galerii Stowarzyszenia Architektów w Warszawie, 10 lat później jego prace pokazano w galerii Diny Vierny w Paryżu, potem m. in. w Amsterdamie czy Izraelu).

Tematem prac artysty były wizerunki świętych, portrety kuracjuszy, architektura, widoki miast, willi i pensjonatów, dworce. Nikifora określa się jako malarza plenerowego. Nie dążył jednak do odzwierciedlenia rzeczywistości, ale pokazania jej własnymi oczami. Posiadał przy tym niezwykłą intuicję kolorystyczną. Ostatnim prawym opiekunem Nikifora był Marian Włosiński. Obecnie z jego twórczością można zapoznać się w Muzeum Nikifora w willi Romanówka w Krynicy.