Władysław Czachórski

Jako dziecko lato spędzał zwykle w rodzinnym majątku Grabowczyk. W wieku 11 lat rozpoczął naukę w gimnazjum w rodzinnym mieście. Talent artystyczny dostrzegł w nim tamtejszy nauczyciel rysunku i kaligrafii, Witold Urbański. Czachórski uczył się także gry na fortepianie (pierwsze lekcje udzielił mu ojciec). Studia artystyczne podjął w warszawskiej Klasie Rysunkowej m. in. pod opieką R. Hadziewicza (po półtorarocznym okresie nauki ukończył ją jako jeden z najlepszych uczniów). Następnie kontynuował edukację w Akademii Sztuk Pięknych w Dreźnie (jego szkice stały się wzorem dla studiującej młodzieży) i Akademii Monachijskiej (jego profesorami byli Anschutz, Seitz, Piloty i Wagner). Swoją wiedzę uzupełniał także we Włoszech (poznawał tam twórczość Massaccia i Carpaccia) oraz Francji.

Artysta już podczas studiów cieszył się uznaniem wśród nauczycieli akademickich, którzy kupowali jego obrazy („Tyrolczyka” zakupił ówczesny dyrektor Akademii monachijskiej Wilhelm von Kaulbach). Artysta w trakcie studiów odznaczany był medalami za swoje dzieła (m.in. medalami brązowymi i medalem srebrnym), a Henryk Piątkowski określa go nawet jako „czołowego przedstawiciela akademickiej młodzieży”.

Czachórski należał do monachijskiego Kunstvereinu, był członkiem Akademii Berlińskiej i honorowym profesorem Akademii Monachijskiej. W Monachium mieszkał przez 40 lat swojego życia. Mimo to, niemal co roku przyjeżdżał do rodzinnego majątku Grabowczyk, gdzie powstało wiele jego obrazów (na dłużej pozostał w Polsce po śmierci ojca w roku 1877 r.). Artysta uczestniczył w wielu wystawach, w tym kilkakrotnie w Wiedniu, Monachium, Dreźnie czy Krakowie. Swoje prace prezentował także wielokrotnie w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych, Salonie Ungra (1880 r.), Salonie Krywulta (1889 r., 1901 r.) czy Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych (m. in. w 1874, 1886, 1889 r.). Za scenę z „Kupca weneckiego” otrzymał w 1873 roku srebrny medal Akademii Monachijskiej, a sześć lat później złoty medal za „Aktorów u Hamleta” (podczas II wszechświatowej Wystawy Sztuki w Glaspalast w Monachium). Został także odznaczony bawarskim orde­rem św. Michała oraz orderem pruskim za przygotowanie oddziału polskich artystów na wystawie berlińskiej w 1891 r. Czachórski należał do jury wystaw powszechnych i do różnych komitetów ogólnych. Artysta otrzymał tytuł honorowego członka Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w roku 1891. Jego obrazy przyniosły mu europejską sławę.

Malarz po śmierci ukochanego brata w 1904 roku postanawił na stałe zamieszkać w okolicach Monachium i wybudować tam dom. Planów tych nie udało mu się zrealizować. Umiera nagle w swojej pracowni 12 stycznia 1911 roku. Jego ciało spoczywa w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w Grabowie. W roku 2001 odbyła się monograficzna wystawa artysty w Muzeum Lubelskim. Obrazy Czachórskiego znajdowały się m. in. w zbiorach muzealnych w Krakowie, w Warszawie i Lwowie.

Tematem dzieł Władysława Czachórskiego były przede wszystkim sceny salonowe z postaciami kobiecymi, ale również martwe natury, pejzaże, portrety (np. członków rodziny – stworzony w stylu vandykowskim „Portret kostiumowy brata Stanisława”), widoki wnętrz. Czachórski w swoich kompozycjach przedstawiał także sceny teatralne i kompozycje rodzajowo-historyczne. Artysta słynął z wiernego odtwarzania detali przedmiotów, tkanin czy kwiatów oraz z mistrzowskiego warsztatu. Zdaniem Tadeusza Dobrowolskiego Czachórski opanował „naturalistyczno-fotograficzny rysunek, doskonale odtwarzał jedwabie, atłasy, pióra, perły i wszystkie rekwizyty pompatycznych i dusznych mieszkań […] i to w ten sposób, że wyglądały jak prawdziwe, przy czym w swoją pracę wkładał dużo sumiennego wysiłku”. W jego twórczości dostrzega się nawiązania do sztuki holenderskiej.