Andrzej Wróblewski
O Artyście
Andrzej Wróblewski urodził się w Wilnie i zmarł tragicznie podczas wyprawy w Tatry. Był wybitnym polskim malarzem figuratywnym, teoretykiem i krytykiem sztuki, którego twórczość znacząco wpłynęła na sztukę polską XX wieku. Publikował w czasopismach takich jak „Przegląd Artystyczny”, „Życie Literackie” i „Głos Plastyków”. Zajmował się również grafiką, tworząc drzeworyty, monotypie, rysunki oraz akwarele, w tym widoki tatrzańskie.
Wróblewski, jak zauważył Tadeusz Dobrowolski, odznaczał się wyjątkowym talentem, oscylując między realizmem a idealizmem. Jego twórczość charakteryzowała się statyczną kompozycją, intensywną gamą kolorystyczną i zredukowaną formą. Artysta poszukiwał własnego stylu, tworząc prace eksperymentalne i kompozycje geometryczne. Studiował na Wydziale Malarstwa i Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod opieką Zbigniewa Pronaszki, Jerzego Fedkowicza i Zygmunta Radnickiego, a równocześnie uczęszczał na Uniwersytet Jagielloński, gdzie studiował historię sztuki. Dążył do tego, by sztuka była wynikiem obserwacji rzeczywistości i jej artystycznej interpretacji.
W jego obrazach często pojawiają się zdeformowane lub groteskowe postacie, jak w serii o tematyce okupacyjnej „Rozstrzelania”, utrzymanej w zimnej tonacji i inspirowanej surrealizmem, czy w pracach typu „Ukrzesłowiona”. Charakterystyczne motywy w jego twórczości to kula („Niebo”), ryba („Ryby bez głów”), rodzina oraz tematy związane z wojną i przemijalnością ludzkiego życia. Ważną rolę odgrywała również postać szofera.
Był przeciwnikiem koloryzmu, wierząc, że sztuka powinna być zaangażowana społecznie, a elementy estetyczne i ideologiczne powinny się przenikać. Inspiracje czerpał z dzieł André Fougerona i meksykańskich muralistów. W 1948 roku zadebiutował na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie, prezentując kompozycje przestrzenne. W tym samym roku zainicjował powstanie Grupy Samokształceniowej, manifestującej sprzeciw wobec koloryzmu, do której należeli m.in. Andrzej Wajda, Andrzej Strumiłło i Przemysław Brykalski.
W latach 1947-1949 tworzył figury geometryczne w technikach olejnej i gwaszu, wykorzystując motywy kuli i prymitywnego wizerunku ryby. Skłaniał się ku doktrynie socrealizmu, tworząc prace wpisujące się w założenia ideologiczne, takie jak „Poczekalnia – biedni i bogaci” (1949) czy „Fajrant w Nowej Hucie” (1953). Wierzył, że samodzielne narzucanie sobie zasad socrealizmu pozwoli mu zachować twórczą niezależność. Jego obrazy z tego okresu charakteryzowały się ciemniejszą kolorystyką i bardziej realistycznym stylem, choć nie zdobyły uznania ówczesnej krytyki.
W latach 50. powrócił do kompozycji figuratywnych, tworząc prace ukazujące tragizm ludzkiego losu i motyw rodziny. W ostatnich latach życia jego obrazy przedstawiały uproszczone, odindywidualizowane sylwetki ludzkie, niemal wtapiające się w tło, jak w „Cieniu Hiroszimy”. Był członkiem Klubu Artystów i uczestniczył w Wystawie Młodej Plastyki „Przeciw wojnie, przeciw faszyzmowi” w warszawskim Arsenale w 1955 roku. Pracował jako asystent na macierzystej uczelni.
Wróblewski odbył podróże artystyczne do Holandii, Danii, Szwecji i Niemiec, co wzbogaciło jego doświadczenia i wpłynęło na dalszy rozwój twórczości. Został uhonorowany Srebrnym Krzyżem Zasługi. Jego działalność artystyczna stała się inspiracją dla kolejnego pokolenia twórców, takich jak Jarosław Modzelewski. Andrzej Wróblewski pozostaje jedną z kluczowych postaci polskiej sztuki XX wieku. Jego prace, pełne głębokich refleksji nad kondycją człowieka i społeczeństwa, są prezentowane w najważniejszych muzeach i galeriach sztuki. Wpływ artysty na współczesnych twórców jest nieoceniony, a jego twórczość nadal inspiruje i zachwyca miłośników sztuki.
Przeczytaj więcej Mniej