Eugeniusz Waniek
O Artyście
Eugeniusz Waniek żył w latach 1906-2009. Urodził się 28 października w Ustrzykach Dolnych, zmarł 19 kwietnia w Krakowie.
W rodzinnej miejscowości spędził dzieciństwo i młodość. Następnie, w roku 1926 podjął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, m. in. pod opieką Władysława Jarockiego, Ignacego Pieńkowskiego i Teodora Axentowicza. Do jego artystycznego dorobku zaliczają się akty kobiece, portrety, pejzaże inspirowane podróżami czy sceny rodzajowe i symboliczne. Tworzył także rysunki i grafiki, zajmował się scenografią (np. dla Teatru Małego Widza). W latach 30. tworzył polichromie i dekoracje wnętrz. W tym czasie w obrazach Wańka widać inspiracje awangardą (stosowane uproszczenia form czy deformacja perspektywy). Jego twórczość zalicza się do kubizującego realizmu.
Eugeniusz Waniek należał do formistów polskich. Był związany również z I Grupą Krakowską, z którą wspólnie wystawił swoje prace w 1934 roku w Krzemieńcu. Z powodu radykalnych poglądów i upolitycznienia środowiska, artysta postanowił wystąpić z grupy. Jego twórczość doceniał m. in. Leon Chwistek.
W trakcie II wojny światowej walczył w Armii Krajowej pod pseudonimem „Baśka”. Trudne doświadczenia wojenne (eksterminacja ludności żydowskiej, deportacje, zbrodnie UPA), przekładał na twórczość artystyczną.
Waniek był cenionym pedagogiem: uczył w Szkole Przemysłu Artystycznego w Sosnowcu, Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie i Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Malarstwa i Grafiki w Krakowie (był honorowym profesorem tej uczelni). Należał do Związku Polskich Artystów Plastyków.
Artysta uczestniczył w wielu krajowych i zagranicznych wystawach (ostatnia indywidualna miała miejsce w 2002 roku, a na przełomie lat 2007/2008 zaprezentował swoje prace jeszcze na wystawie „Mój Kraków” w Pawilonie Wyspiańskiego).
Malarza wyróżniono Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” i Cracoviae Merenti. Artysta został również wpisany do Honorowych Ksiąg: Zasłużonych Ludzi Ziemi Krakowskiej oraz Czynów na Rzecz Odnowy Krakowa. Ponadto był honorowym obywatelem Ustrzyk Dolnych (jest patronem Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w rodzinnej miejscowości).
Obrazy Eugeniusza Wańka znajdują się w zbiorach m. in. Muzeum Narodowego w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, a także Muzeum Sztuki w Łodzi i Biblioteki Narodowej w Warszawie.
Przeczytaj więcej Mniej