Jan Hrynkowski
O Artyście
Jan Hrynkowski urodził się w 1891 roku w Żelechowie koło Lwowa, zmarł w Krakowie w roku 1971.
W latach 1909-1914 studiował na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod opieką m. in. Józefa Pankiewicza i Konstantego Laszczki. Uczęszczał także na Akademię Lotha w Paryżu (lata 1921-1922). Jego samodzielna działalność artystyczna datuje się od roku 1913. Tworzył pejzaże, martwe natury (często z jarzynami, motywami domowego ptactwa), portrety, akty.
Jego malarstwo przez większą część życia miało charakter sztuki przedstawiającej, nawiązującej do szkoły paryskiej. W pejzażach Hrynkowskiego zwracają uwagę domy o czerwonych dachach, kubistycznych kształtach, perspektywicznie przedstawione ulice, z rzędami drzew i budynków. Często poruszanym tematem malarskim były także tańce, cyrk, dzieci i psy.
We wczesnym etapie twórczości obrazy Hrynkowskiego charakteryzują się syntetyzacją form i zwielokrotnieniem konturów, co miało ukazać dynamikę i ruch. Ekspresja i prymitywizacja mająca swe źródło w polskim folklorze była typowa dla okresu formistycznego. Pobyt w Paryżu natomiast zaowocował intensywnością kolorystyczną obrazów i efektami fakturowymi. Artysta przebywał we Francji w latach 1930-1932 oraz 1938-1939. W portretach dało się dostrzec uproszczenie form i dopracowaną kompozycję. Intensywność barwna była charakterystyczna dla artysty w latach 30., szczególnie w powstałych wówczas pejzażach, martwych naturach, aktach i portretach. Kolejna dekada to wizerunki pajacyków, marionetek często ujętych w sposób groteskowy, ale też dekoracyjne kompozycje. Po wojnie w pejzażach Hrynkowskiego występuje bardziej stonowana kolorystyka. Artysta inspirował się także futuryzmem, co można dostrzec w pracach „Taniec” (składają się one z powtarzających się elementów tańczących postaci).
W swojej pracy wykorzystywał technikę olejną, temperę, akwarelę, zajmował się rzeźbą, rysunkiem i autolitografią barwną.
Hrynkowski tworzył scenografie, projektował plakaty i kostiumy teatralne. Pracował w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie, Teatrze Wyspiańskiego w Katowicach i Teatrze Zagłębia w Sosnowcu.
Był członkiem krakowskich Formistów (od 1917 roku; stworzył projekt okładki do katalogu Pierwszej Wystawy Ekspresjonistów Polskich, jak początkowo nazywali się Formiści). Do roku 1922 brał aktywny udział w działaniach artystycznych grupy (wystawach i wystąpieniach).
Był jednym z założycieli kolorystycznego ugrupowania Cech Artystów Plastyków Jednoróg (wspólnie z F. S. Kowarskim, W. Zawadowskim, i J. Rubczakiem w 1925 roku).
Dużą zasługą Hrynkowskiego było uczestniczenie w powstaniu Związku Polskich Artystów Plastyków w Krakowie. Artysta przez wiele lat był także jego prezesem.
Uczestniczył w licznych wystawach w Polsce i poza jej granicami. W 1960 roku miała miejsce jubileuszowa wystawa artysty w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.
Przeczytaj więcej Mniej